A. Werth// Rusland in oorlog(Omega)

Rusland in oorlog

 

Alexander Werth, in 1901 in St. Petersburg geboren, was in de jaren 1941-1944 en ook nog daarna correspondent in Moskou voor de B.B.C. en Sunday Times. Vermoedelijk is hij de enige nog levende mens uit het Westen, die de oorlogsjaren in de SowjetUnie heeft doorgebracht, en dat dan bovendien met grondige kennis van land, volk en taal. Nu, na lange tijd, heeft hij - zich baserend op zijn vele gesprekken in die bewogen tijd en op zijn waarnemingen niet alleen in Moskou, maar ook aan het front, in Leningrad, in Stalingrad, in de Oekraïne, op de Krim, in Polen en in Berlijn, dit indrukwekkende werk `Rusland in Oorlog' gepubliceerd, dat een compleet beeld geeft van de totale oorlog die zich toen in het Oosten van ons werelddeel heeft afgespeeld. Het is, in zijn beeldende en heldere taal, het historische standaardwerk over die oorlog geworden. Evenveel aandacht als aan de zware, heldhaftige strijd der legers besteedt Werth aan de wijze waarop de burger-bevolking reageerde op de gang van zaken; hij schrijft over haar taaie en onbreekbare vastberadenheid, maar ook over zorgen en zwakheden. Werth zelf zegt in zijn inleiding: `Dit boek is niet zozeer een militair relaas over de oorlog als wel een menselijk relaas'. Uit alles blijkt hoe hartstochtelijk hij ernaar heeft gestreefd een zo zuiver mogelijk beeld te geven van wat die vier harde oorlogsjaren voor de Russische mensen hebben betekend.

De strijd om Moskou, de blokkade van Leningrad, de beslissende slagen om Stalingrad en bij Koersk, zij gaan voor ons leven, of herleven, want Werth kan ons hiervan uit de eerste hand, als oog- en oorgetuige, het verslag doen. Maar hij geeft niet alleen het aangrijpende relaas van de hardheid van de oorlog en zijn weergaloze gruwelijkheden en verschrikkingen - hij volgt tevens de ontwikkelingen met de vaste, ja koele blik van de historicus; hij schetst de politieke en diplomatieke voorgeschiedenis, benevens de krachtmeting tussen de geallieerden aan het einde van de strijd, een krachtmeting die in de koude oorlog moest uitmonden.

Het boek is in acht delen verdeeld:
1. Voorspel van de oorlog;
2. Van de invasie tot de Slag om Moskou;
3. Het verhaal over Leningrad;
4. De sombere zomer van 1942;
5. Stalingrad;
6. Jaar van moeilijke overwinningen - De Poolse wirwar;
7. 1944: Rusland 'betreedt Oost-Europa;
8. Zegepraal - en het zaad van de koude oorlog.

Van begin tot eind een boeiend en aangrijpend document. Ieder, voor wie de Tweede Wereldoorlog een nog levend stuk geschiedenis is,` zal het willen bezitten.