Victor en Rosemary Zorza // Aanvaard afscheid (Ambo)

Aanvaard afscheid

de dood van een dochter

Jane Zorza was net 25 jaar toen ze te horen kreeg dat ze een van de gevaarlijkste vormen van kanker had. Het doodvonnis van de jonge vrouw - het type van deze tijd, eigenzinnig, rebels, met een groot rechtvaardigheidsgevoel - stond daarmee vast. Vijf maanden later was ze dood. Janes ouders, Rosemary en Victor Zorza (de laatste een bekend politiek commentator), schreven een diep ontroerend boek over de ziekte en de dood van hun dochter. Het is het verhaal van haar strijd om haar lot te aanvaarden. Van hun angst om van zo nabij met de dood kennis te maken. Van het weifelen tussen de hoop dat ze toch nog beter zou worden en het verdriet dat het einde onontkoombaar was. Van de overgave ten slotte en de kalme' aanvaarding van het einde, die een overwinning op de dood werd.
Waarom dit boek geschreven werd? Janes ouders geven daar zelf antwoord op. 'Omdat Jane het ons heeft gevraagd. Ze wist hoeveel rampzalige fouten we allemaal hadden gemaakt tijdens haar ziekte - grote fouten en kleine die, zoals we hebben geleerd, deel uitmaken van bijna elk gezin dat door kanker of een andere fatale ziekte wordt getroffen. Jane hoopte dat anderen van onze fouten zouden leren, maar vooral wilde ze de mensen vertellen hoe zij de angst voor het doodgaan had weten te overwinnen. Maar als we dat aan de mensen wilden laten zien, vooral de mensen die te bang zijn om ook maar aan de dood te denken - laat staan ermee te leven - dan moesten we ze eerst vertellen over de realiteit van het sterven, over de pijn, over de ellende...
De meeste mensen zijn bang voor de dood, om goede redenen die diep in de menselijke natuur verborgen liggen. Maar iets van die doodsangst is ook te wijten aan onze onwetendheid van wat en hoe een mens werkelijk voelt, lichamelijk en geestelijk, als het eind in zicht is. Deze angst, ontstaan uit onwetendheid, kan alleen worden opgeheven door het taboe rond het praten over sterven te doorbreken. Door dit taboe te bestrijden, kunnen we helpen de angst voor de dood te verminderen en soms te overwinnen, zoals Jane dat aan haar vader leerde...'

In een nawoord zet Paul Sporken uiteen wat dit boek voor de situatie in Nederland te leren geeft.