Pamela Koevoets // Bazen en slaven (BB)

Bazen en slaven
 

De roman beschrijft in een groot aantal korte fragmenten enkele weken uit het leven van een Nederlandse 'artieste' die voor de Duitse Metaalbewerkersbond in het Roergebied een politiek toneelstuk regisseert.
Het onderwerp van een politiek toneelstuk in Duitsland biedt Koevoets een mooie gelegenheid om de Duitse (en Nederlandse) sentimenten over de gevolgen van de Tweede Wereldoorlog aan de orde te stellen. Ze laat de paranoide houding zien die veel Duitsers hebben tegenover communisme, anarchisme, studentenbeweging en drugsgebruik. En en passant hekelt ze de onoprechtheid van een Duitse vakbeweging die de toorn van de kleinburgers en werkgevers vreest. Er mag geen bloed vloeien in het stuk. Er zou eens een aansporing tot terreur in gezien kunnen worden.

Tegenover deze sterk politieke thema's heeft Pamela Koevoets, als een soort tegenmelodie, een heel ander verhaal gezet: de persoonlijke geschiedenis van de Nederlandse regisseuse. We lezen iets over haar liefdes en haar kind dat elders verblijft. We maken kennis met haar zusje, en met haar zojuist overleden vader die tijdens de oorlog bij de marine diende. In een aantal mooie beschrijvingen krijgen we ook iets te horen over een avontuurlijk kinderleven ergens in de Noordhollandse duinstreek, tussen de resten van verlaten Duitse bunkers. Voor bijna alles wat zich nu in Duitsland voordoet is wel een tegenhanger te vinden in de jeugd van de hoofdpersoon.

Ten slotte gaat Bazen en slaven ook nog over toneel. Aan de hand van langdurige discussies tussen acteurs, auteurs, componisten en opdrachtgevers laat Koevoets zien welke opvattingen er over politiek toneel mogelijk zijn. De vorm van het toneelstuk dat in Duitsland wordt ingestudeerd staat aanvankelijk nog niet vast. Er moeten bazen en slaven in voorkomen, heeft de schrijver bepaald, maar hoe realistisch moeten deze rollen worden? Moeten de slaven, zoals de aanwijzingen luiden, de hele tijd hun ogen dichthouden om te symboliseren dat ze niets zien? En waar moet het stuk zich afspelen? In de Derde Wereld, omdat daar de ongelijke machtsverdeling het scherpst tot uitdrukking komt, of in Duitsland waar de firma Krupp het ene succes na het andere behaalt? Mag er veel geweld in het stuk voorkomen en moeten de bazen zweepjes gebruiken, of is er meer te zeggen voor een genuanceerd beeld, omdat dat het publiek niet afstoot?