Harke Bremer // De filosoof aan het hof van de keizer

• De filosoof aan het hof van de keizer

passages uit Seneca en Tacitus

Seneca en Tacitus zijn de auteurs voor het centraal examen van 2008. Het thema is de positie van Seneca als filosoof aan het hof van Nero.

Tekstboek

De teksten zijn interessant, maar niet eenvoudig, noch wat de taalkundige, noch wat de inhoudelijke kant betreft. Geprobeerd is het interessante ten volle tot zijn recht te laten komen en bij het moeilijke passende steun te bieden.

Op inhoudelijk gebied betekent dit dat de kennis gedoseerd wordt aangeboden. Met name het begrip van de stoische filosofie wordt aan de hand van de teksten stap voor stap opgebouwd. Pas daarna volgt een samenvattend overzicht.

Van Seneca zijn opgenomen Brief 7 Mijd de massa!, Brief 9 Vriendschap, Brief 23 De ware vreugde, Brief 41 Het goddelijke in de mens, Brief 47 Slaven zijn mensen, Brief 54 Wees niet bang voor de dood!, Brief 61 Leg je neer bij je lot!, Brief 14 De wijze geeft geen aanstoot, Brief 73 De filosoof moet de machthebber dankbaar zijn; uit De constantia sapientis De onaantastbare wijze; uit De clementia Een vergelijking, Mild als de goden, De heerser moet zich beheersen, Medelijden is verkeerd. Uit de Annales van Tacitus lezen we de bekende passages over het keizerschap van Nero, de moord op zijn moeder, de rol van Seneca in zijn leven en diens dood. Een korte biografie van Nero en een expose over leven en werk van Tacitus begeleiden deze teksten.

De Nederlandse pensumteksten zijn ontleend aan de op pagina 127 van het Tekstboek genoemde vertalingen. De passages uit Seneca’s De clementia zijn voor deze bundel vertaald door Vincent Hunink. De vertaling van de teksten uit Tacitus’ Annales is van de hand van Daan den Hengst.

Hulpboek

Wat betreft de hulp bij het vertalen en begrijpen van de Latijnse teksten, hebben we als altijd te maken met de Scylla van het teveel en de Charybdis van het te weinig. We hebben ons best gedaan tussen beide door te varen.

Het Hulpboek geeft steun in de vorm van een overzicht van Taalkundige verschijnselen en Stilistische middelen, Grammaticablokkken, Vertaalhulp (met sturende vragen en schema's van zinstructuren) en biedt vragen en opdrachten, antwoorden op de sturende vragen, een alfabetische lijst met basiswoorden, vertaalopgaven en de syllabus.