- Ben van der Velden // De Rijn
een taaie en koppige grens
De Rijn is een barrière die bij ieder conflict tussen Frankrijk en Duitsland weer genomen moet worden. Maar tegen woordig gelooft niemand meer dat Fransen of Duitsers na de Tweede Wereldoorlog nog eens met een leger de Rijn zullen oversteken. Vriendschap is het parool. Kazernes zijn omgebouwd tot appartementencomplexen.
Toch blijft de Rijn een Europese grens. Als culturele grens wordt hij zelfs steeds scherper. De Elzas wordt steeds Franstaliger, en Duitsers leren weinig Frans. En hoe zit dat met Nederland?
Ben van der Velden ondernam een ontdekkingsreis aan weerszijden van de grens. Meer dan honderd interviews in twee jaar maakte hij: over de contacten tussen Elzassers en Badeners, over oorlogen, de nazitijd, de Holocaust. En over slagveldtoerisme, godsdiensten, de vraag of Duitsland goedkoper is dan Frankrijk, het Badense 'groene' denken, de oudste kerncentrale van Frankrijk en over de Rijn zelf, die al tweehonderd jaar wordt bedijkt, gekanaliseerd, en dan weer breed mag stromen.
Telkens weer blijkt de rivier een politieke en een culturele grens. Tussen de Vogezen en het Zwarte Woud weerspie gelen zich de problemen van heel Europa. Vergelijkingen met Nederland liggen voor de hand.