- De Zoon - Christus op ikonen
Alle ikonen gaan terug op het beeld van de Zoon.
In het orthodox christendom zijn alle ikonen van alle heiligen en alle heilige momenten, lichten op de weg naar het Ware Beeld van God.
Uit de Epiloog: "Er zijn veel goede boeken over ikonenkunst geschreven, zeker de belletrie heeft zich hier niet onbetuigd gelaten. Het merendeel van de auteurs was goed thuis in de oosterse denkwijze en de ikonen werden daarom met een mystiek waas omgeven. Weinigen hebben ikonen als echte kunstwerken willen zien. Voor hen waren ze in de eerste plaats religieuze objecten. Ikonen zijn religieuze schilderingen, daar heb ook ik niet aan getwijfeld. Zij zijn echter mear. Men mag niet vergeten dat de orthodoxe cultuur eigenlijk maar één artistieke uitingsvorm kende: de ikoon. Deze beeldtaal is veelomvattend. Het leven van de orthodox gelovige is bovenal religieus geweest. Z ijn dagelij ks doen en laten werd bepaald door de religie. Maar religie betekende evenzeer politick, maatschappijvorm etc. De moderne tijd heeft dit coherente levenssysteem gesplitst in verschillende deelgebieden: politiek, economie, religie, psychologie, sociologie etc. De wetenschappers hebben daar tot nu toe weinig aandacht aan geschonken, waardoor de misvatting kon groeien dat ikonen »slechts« religieuze cultusobjecten zijn. Het onderzoek, dat in dit bock nog vaak moest steunen op intuïtie, doet vermoeden dat de ikonenkunst veelzijdiger is dan tot heden gedacht werd. Ikonen lijken evenzeer een weerslag te zijn van politieke denkbeelden, sociale gevoelens, psychologische inhouden etc. In de nadere toekomst hoop ik de ideeën nader te kunnen uitwerken en te staven aan historische bewijzen. Ikonen kunnen dan in een ander daglicht gesteld worden en, naar ik hoop, een herwaardering krijgen binnen de cultuurgeschiedenis."
